UNIBERTSITATERA SARTZEKO HAUTAPROBA

A) Ulermena:

1. Euskaldunak ohiturak mantentzeko, euskaraz mintzatzeko eta festa txiki edo beste egiteko biltzen dira.

2. Webgune hori munduko euskal etxe guztiak ezagutzeko da.

3. Ez, batzuek webgune propioa dutelako.

B) Gramatika:

1-
- Ameriketara aberastera joan zen osabaren bat.
- Argentinarra joandako euskaldunen berri izango.
- Ikusi ahal duzu.

2-

- dira: ziren
- dizute: zizuten
- duzu: zenuen
- dago: zegoen
- dezakezu: zenezakeen

3-

- biltzen: elkartzen
- mintzatzeko: hitz egiteko
- barruan: barne
- helbide: bizileku

C) Idazlana:

Gaur egun, gure herrialdera jende asko etortzen ari da, ekonomiako egoera hobea aurkitzeko. Batzuek etorkinek lana lapurtzera etorri direla uste dute, baina... hala ote da benetan?

Azken mendean gauza bera gertatu zen; hala ere, geu ez ginen jende jaso genuenak, gure herrialdera irten ginenak baizik. Urte horietan, Espainian ez zegoen dirurik eta janarik guztientzat, horregatik familia askok Espainatik irtetea erabaki zuten, etorkizun segurua aurkitzeko. Gehiena Ameriketara eta Frantziara joan ziren, leku horietako hizkuntza ez direlako oso zailak. Baita ere jende asko joan zen Estatu Batuetara, politikariek eta iragarkiek esan zuten bezala: Amerika aukerako lurraldea zen eta.
Izan ere, lurralde horretara joan zirenak aurrera jarraitzea lortu zuten: joan den mendea, gutxi gorabehera, urrearen sukarra bilakatzen ari zen eta lursailetako jabeek beste jabeek baino errazago aberastu zuten. Batzuek pertsona inportanteak bihurtu ziren urte gutxietan eta abersatasun handiak bildu zituzten.
Nire ustez prozesu migraztaileak beti dira berdinak, horregatik ez du garantzi handirik nor da etorri zen lehen pertsona eta joan zen lehena, denok Lurrako biztanleak gara eta denok ditugu gure eskubideak eta gure betebeharrak, pertsona libreak garelako.

HISTORIAURRETIK DIRAUEN SLALOM-A

Ulermena lantzen:

1) Norvegian antzinatik erabiltzen zituzten eskiak.

2) Elur gaineko lasterketa deskribatu zuen, lehiakideak atzerritarrak ziren aipatuz.

3) Ull jainkoa, arkulari eta eskiatzaile trebea aipatu zuen bere obran.

4) Merkataritza harremanei,migrazio mugimenduei eta gerrei esker eskia mundu osoan zabaldu zen.

5) Izugarrizko garrantzia eduki zuen. Erregearen mandatuz, herritar guztiek eskiatzen ikasi behar zutelako.

6) Eskien luzera laburtzea zen. Mathias Zdarskyk-aren eskutik gertatu zen.

HOMO ECONOMICUS

A) Ulermena:

1- Ez, denek bizitzan zehar laguntza behar dutelako.

2- Emakume etorkinek, normalean, maila altuko emakumeek ez zaie gustatzen lanean lan egiten dute.

3- Ez dute trabailatu lan horretan betiko, bizitza zikloaren arabera aldatzen direlako.

4- Haiek merkatutik kanpo egindako lanak egiten dituztelako eta haiek ez badute egiten, nork egiten du?

B) Gaia eta laburpena:

Gaia: "Homo economicus"-ko atzean dauden pertsonak eta gauzak eta bere deskribapena.

Laburpena:
"Homo economicus" pertsona indepententea , arrazionala eta dotorea da. Hala ere, benetan, denek laguntza behar dute bere bizitzan zehar, baita gizon hau ere. Izan ere, emakumeak, normalean, arduradunak dira gizonak zaintzea. Zainketa lanak ez dira linealak, beti ez dute gizona zaindu, umeak ere zaintzen dute. Horregatik, egizatatuta dago ekonomia, emakume barik, hondatuko litzateke, haiek merkatutik kanpo egindako lanak egiten dute eta.

C) Moldatu esaldiak:

1-Ekonomia merkatuaz arduratzen da. Ondorioz, merkaturik kanpo egindako lanak ez ditu kontuan izaten.
2- Sistema ekonomikoa autonomo bezala azaltzen zaigu. Hala ere, nabarmena da erreprodukzio lanik gabe ez lukeela luzaro iraungo.
3- Inkesten arabera, emakumeek etxeko lanaren %75etik gora egiten dute. Beraz, gizonen partaidetza askoz txikiagoa da.
4-  Bizitzan, nolanahi ere, noizbait, denok dugu besteen laguntzaren beharra. Merezi du hori kontutan izatea.

D) Idazlana:

Zaintza lanak eta ekonomia

Gaur egun, gizartean zaintza lanak oso importanteak dira, haiek barik, seguraski, munduko sistema hondatuko litzateke. Batzuen ustez hau da egia; baina... hala ote da benetan?

Alde batean, guztiok jakin dugu zainketa lanak egiten dituztenak, ia beti, emakumeak direla. Baina ez emakume guztiak, maila altuko emakumeak beste emakumeei uzten dietelako lan hori. Normalean, beste emakume horiek ikasketak barik eta diru barik etorkinak dira. Horregatik, ezin dute beste gauzetan lan egin eta hori ez da ona: norbaitek egoera hau aprobexatu ahal izango luke diru gutxi ordaintzean, denbora asko lan egitea eragintzean. Hala ere, haiei esker ekonomia aurrera joan ahal da, haien zainketak besteei utzi diete bere lana zentratzea eta haien proiektuak garatzea.

Hau ikusi eta gero, erraz egiaztatu ahal dugu ikuspuntu hau, adibidez: nik aisialdia dudanean, etxerako-lanak azkar egiten ditut eta haiek egin eta gero, beste gauzak egin ahal ditut; baina nire logela garbitu behar dudanean, ezin dut eduki denbora nire gauzak egiteko. Finantzako munduan berdin gertatzen da, hori dela eta ekonomian lan egiten duten pertsonak ( ez gizonak bakarrik) norbait behar dute haiek zaintzeko.

Azkenengo hariari jarraituz, gaur egungo lagunartean emakume guztiak ez dira etxean geratzen umeak zaintzen eta janaria prestatzen, gaur egungo emakumea lanera joan da egunero eta, gero eta gehiago, zainketa lanak atzean uzten ari da.

Betebeharrak emakume eta gizonaren artean banatzen ari dira, egia da oraindik desberdintasunak irauten direla, baina hurbilago gaude ezberdintasunak ezabatzea. Hau lortzeko aurreiritziak desagertarazi behar ditugu eta ez dago dudarik buru zabalarekin eta nahimenarekin helburura apur-apur helduko gara.

BARNE OREKA

A) Ulermena:

1- Frankismoak ekarritako isolamenduak zirkuaren gainbehera penagarria eragin zuen eta.

2- Li Xining da. Bere karisma eta bere lortzeak izugarri direlako.

3- Jantziek, makillajeak, koreografiek eta argiek emanaldiari kohesia ematen diote.

4- Txinako zirkuak saio gehiago dauzka.

B)

Gaia: Zirkuaren historioa eta Txinako zirkuaren bilakaera.

Laburpena:
Zirkua etorri zenetik, ikuskizunaren zaletasuna hedatu zen. Hala ere, herrialdeko beste aldetan, frankismoari esker, bere gainbehera oso penagarria zen. Txinan, ordea, zirkuari lehentasun eman zioten; honen ondorioz, berriztapena martxan jarri zuen. Li Xining artistak asko lagundu zuen Txinako zirkuari: hari esker bere emanaldiak izugarriak dira. Izan ere, txinatarrek bere zirkua aldatzea lortu zuten, eta orain saio zoragariak eta ziragarriak agintzen dute.

C) Moldatu esaldiak:

- Yongzhonek adierazi du buruaren eta gorputzaren arteko orekak baino ez dela lortzen ezinezko dirudiena.
- Ez da izar handirik egongo, teknika guztiekak menperatzen baitituzte guztiek.
- Estetika da nagusi emanaldian. Indarra eta arriskua, aldiz, ez.
- Gorputzari gorazarra egin nahi diote saioan. Horretarako, mugimendu dotore bezain ezinezkoak erakutsiko dituzte.

D) Idazlana:

Zirkua munduko emanaldirik onena da, gauza zoragarriak ikusi ahal dira aretoan.
Orain dela urte asko, zirkura joan nintzen. Ikuskizunera joan baino lehen, nik ez nekien zer aurkituko nukeen, inoiz ere ez nuen ikusi zirkuko saiorik. Dena den, nire ama esan zidan zirkura joan nahi dudan egunean, nik asko pentsatzen nuen, txikitan elefanteek beldurtzen ninduten.
Ez dakit zergatik, baina elefante bat ikusi nuenean ikaratzen nintzen. Azkenean, zirkura joatea erabaki nuen ikusgura beldurra baino handiago zen.
Zirkuan, dena oso arraroa eta bitxia nirudien, baina ez zitzaidan axola, pailasoak eta animaliak ikustera nindoalako. Nire amarekin nindoan, baita ere nire ahizparekin eta Noeliarekin, haiekin denbora laster igaro zen. Eguna oso dibertigarria zen, sartzerakoan sarreran egon zen neska ezustean harrapatu ninduen, bihurrikatzen ari zen eta. Hala eta guztiz ere, gure lekura joan ginen eta, han, emanaldi guztia ikusi genuen. Noizbehinka, zirkuaren zuzentzailea ume batzuk atera zuten eszenatokira lehoiekin jolastera edo tigreekin ibiltzera. Jostagarria zen ume horietako beldurra ikustea, nik seguru sentitu nintzelako. Ziur aski, haiek gauza bera egingo lukete, horregatik ez nintzen hobedun sentitu.
Laburbilduz, zirkura joatea esperienztia zoragarria zen, hori dela eta ez dut inoiz ahaztuko.

PANIC! AT THE DISCO